Dit weekend stond er in de kranten en op verschillende nieuwssites dat meer en meer mensen kaakklachten ontwikkelen ten gevolge van het (verkeerd) dragen van een mondmasker. Om het mondmasker op zijn plaats te houden tijdens het spreken, maken we extra bewegingen met onze kaken en gebruiken we onze kaakspieren meer als ze gewoon zijn. Hierdoor kunnen deze spieren overbelast geraken.
Recent Amerikaans onderzoek heeft ook aangetoond dat Covid-patiënten kaakklachten rapporteren als één van de klachten die na het doormaken van Covid lang blijven bestaan. Reden hiervoor is dat één van de voornaamste klachten van Covid-patiënten respiratoire of ademhalingsmoeilijkheden zijn. Hierdoor ademen deze patiënten dikwijls met een open mond en gebruiken ze spieren van de nek om hun ademhaling te ondersteunen. Deze spieren zijn hier echter niet voor gemaakt en ze geraken overbelast. Door hun aanhechting in de buurt van het kaakgewricht kan dit leiden tot pijn en discomfort in de kaak- en nekregio. Verder werd ontdekt dat Covid-19 patiënten waarschijnlijk 's nachts hun tanden op elkaar klemmen als gevolg van de stress door de ziekte. Ook dit kan leiden tot pijn.
Hoog tijd dus om uit te leggen wat de kinesitherapeut hieraan kan doen! Na heel wat opleidingen is Caroline gespecialiseerd in het behandelen van het kaakgewricht en zij legt het dan ook even uit.
Wat verstaan we onder kaakklachten?
Onder kaakklachten verstaan we alle klachten (pijn, bewegingsbeperking of discomfort) die te maken hebben met het niet goed functioneren van de kaken, met name de kauwspieren en het kaakgewricht.
Problemen ter hoogte van het kaakgewricht uiten zich meestal als kaakgewrichtsgeluiden (knappen) of beperkingen van de bewegingen van de onderkaak (mond openen, rechts-links bewegen). Kaakgewrichtsgeluiden kunnen veroorzaakt worden door een verplaatste discus. Een discus is een schijfje dat in het gewricht zit dat gevormd wordt tussen de onder- en bovenkaak, net zoals de meniscus in de knie. Dit schijfje zorgt ervoor dat de bewegingen in het kaakgewricht vlot verlopen. Indien de discus verplaatst is, gaat deze tijdens het bewegen van de onderkaak terug in positie 'schieten', dit geeft een knappend geluid.
Andere problemen aan het gewricht zoals vb. artrose, trauma of luxatie kunnen ervoor zorgen dat de bewegingen van de kaak beperkt worden.
De tweede groep kaakproblemen heeft te maken met de kauwspieren. De kauwspieren zorgen voor de dagelijkse bewegingen van de kaak tijdens vitale functies zoals eten, slikken of praten. Ze worden dus veel gebruikt. Zoals bij alle andere spieren is het echter belangrijk dat ze voldoende rust krijgen. En dit is waar het regelmatig fout loopt. Als de kauwspieren meer doen dan de normale dagelijkse activiteiten, spreken we van afwijkend mondgedrag of parafuncties. voorbeelden van parafuncties zijn: klemmen, knarsen, nagelbijten, lipbijten, kauwgom bijten, op pennen bijten, tongduwen, wangzuigen,... Al deze activiteiten zorgen ervoor dat de kauwspieren veel meer moeten werken als ze eigenlijk aankunnen. Hierdoor raken ze overbelast en kunnen ze klachten geven zoals pijn en moeite met de mond te openen maar ook onrechtstreeks hoofdpijn, oorpijn of oorsuizingen. Factoren die deze parafuncties kunnen uitlokken zijn stress en pijn maar ook dikwijls kracht moeten zetten ( 'op je tanden bijten') en je langdurig concentreren op iets. Verder zien we ook een nauwe relatie met de nek. Houding is dus ook een zeer beïnvloedende factor.
Wat kunnen we eraan doen?
Bij bewegingsbeperkingen aan het gewricht kunnen we, net als bij andere gewrichten, via mobilisaties en oefentherapie ervoor zorgen dat de beweeglijkheid beter wordt. Bij kaakgewrichtsgeluiden geven we de patiënt de nodige uitleg maar indien het enkel de geluiden zijn, verdwijnen deze na een tijdje vanzelf. Indien er ook pijn en discomfort bij komen kijken, gaan we dit uiteraard wel behandelen.
Indien het gaat om een spierprobleem, ben je zeker op je plaats bij de kinesitherapeut.
We sporen eventuele parafuncties op en helpen je om deze af te leren.
Met verschillende spiertechnieken brengen we de overbelaste spieren tot rust. We gebruiken hiervoor manuele technieken, dry needling, stretching, relaxatie, massage...
We leren je oefeningen aan om dit zelf ook thuis toe te passen.
We pakken ook eventuele nek- en houdingsproblemen aan.
Indien je last hebt van je kaken, aarzel niet en spreek erover met je tandarts/huisarts. Zij kunnen je doorverwijzen voor kinesitherapie.